Ingrediënt in de kijker: top tomaten

Njam! staat voor ‘proef de goesting’. Naast inspiratie voor talloze recepten vinden wij het ook belangrijk om jullie te inspireren en informeren over ingrediënten. Dat doen we onder meer door onze reeks ‘ingrediënt in de kijker’. Het is lente en daarom kiezen we vandaag voor tomaten. Tomaten zijn zonder twijfel een van de meest populaire groenten in België. Maar waarom worden deze rode vruchten zo gesmaakt door jong en oud? Wij zetten voor jullie 10 weetjes en recepten op een rij.

Wat is een tomaat?

De tomaat is een vrucht die komt van de tomatenplant. Deze plant behoort tot de kruipplanten en het blad en de stengel zijn giftig. De rijpe vruchten, de tomaten, zijn dat gelukkig niet. Ze zijn overal ter wereld geliefd omwille van hun lichtzoete smaak en brede inzetbaarheid in bereidingen. Er was vroeger discussie of een tomaat tot de familie van de groenten dan wel fruit gerekend moest worden. In 1893 besliste het Amerikaanse hooggerechtshof echter definitief dat tomaten groenten zijn. Tomaten zijn oorspronkelijk afkomstig van Centraal Amerika en werden door de Spanjaarden in Mexico ontdekt. De plant werd eerst als sierplant gebruikt en pas in 1850 kwam men er in Europa achter dat de gele vruchten ook eetbaar zijn.

Welke soorten tomaten zijn er?

Er bestaan vandaag meer dan 150 soorten tomaten. De bekendste soorten bij ons zijn onder meer de Baron tomaten, de Prince tomaten, Coeur de boeuf tomaten, Kumato tomaten, Princess trostomaten, Ministar trostomaten en Bellino cherrytomaten. De bekendste familie van tomaten zijn de vleestomaten. Deze soort heeft een stevige structuur, veel vruchtvlees en leent zich goed om te koken. Romatomaten zijn langwerpiger en worden veel in de Italiaanse keuken gebruikt. Cherrytomaten zijn de kleinste soort en worden vaak als tussendoortje gegeten of in hapjes verwerkt. Tomaten zijn er in verschillende kleuren: groen (onrijp), geel (bijna rijp) en rood (rijp). Hoe rijper de tomaat, hoe zoeter. Er zijn ook bepaalde soorten die van zichzelf een andere kleur hebben.

Hoe gezond zijn tomaten?

Tomaten zijn zeer gezond. Ze dragen bij aan je immuunsysteem, zijn goed voor de stoelgang, bevatten veel antioxidanten en vitaminen en zijn goed voor een gezond hart- en vaatstelsel. Ze bestaan bovendien voor het grootste deel uit water en bevatten dus weinig calorieën.

Zelf kweken of aankopen?

Tomaat is een groente die je perfect zelf kan kweken. Je doet dit best in een serre (zeker in de beginperiode) want de vruchten zijn kwetsbaar en zeer geliefd bij dieren. Meestal wordt de plant klimmend gekweekt op houten of ijzeren stokken. Hoe je dat doet, kan je op deze site ontdekken. Tomaten telen kan je vanaf maart tot ongeveer september.

Maak je het jezelf liever gemakkelijk, koop dan je tomaten aan. Vandaag kan je in elke supermarkt verschillende soorten tomaten kopen. Let er bij de aankoop op dat de tomaten mooi rood en glanzend zijn, stevig van structuur en een mooi groen kroontje hebben. Koop ze niet te rijp, behalve als je ze voor sauzen of soepen wilt gebruiken. Het oorspronkelijke tomatenseizoen loopt van maart tot september, maar vandaag kan je in de supermarkt het hele jaar door tomaten vinden.

Hoe bewaar je tomaten

Tomaten bewaar je best niet in de koelkast. Ze verliezen daar sneller hun smaak. Een droge en koele plaats van zo’n 12 graden is beter. Je kan ze daar zo’n weekje bewaren. Bewaar ze steeds met het kroontje naar boven, anders zullen ze vocht verliezen. Tomaten kan je ook invriezen (best in hun geheel) of verwerken in bijvoorbeeld chutneys of sauzen. Je kan ze eveneens laten drogen of verwerken in deze heerlijke passata.

Hoe bereid je tomaten

Tomaten zijn zeer veelzijdig. Je kan ze rauw verwerken in salades, tussendoortjes of tomatensap. Warm vinden ze hun weg in soepen, sauzen, pastagerechten, ovenschotels, gebakken of gestoofd, enzovoort.

7 “toptomaat” recepten 

Zoals steeds ronden we af met enkele lekkere “toptomaat” recepten.

Sven van de njam!-redactie 

Lees ook...