Ingrediënt in de kijker – Pompoen
Bij njam! zetten we elk seizoen een ingrediënt in de kijker. Van peren tot patrijs, van polenta tot paling. Deze maand is het de beurt aan - hoe kan het ook anders - pompoen. Oktober is de maand bij uitstek om pompoen te belichten. Naast het bord vind je de pompoen immers overal als decoratieaccessoire rond Halloween. De mogelijkheden van pompoen zijn eindeloos. Zowel in als buiten het bord, zowel in hartige als zoete bereidingen, pompoen staat garant voor plezier.
Vruchtgroente
We beginnen direct met een eerste weetje: pompoen is eigenlijk een vruchtgroente en dus een vrucht die als groente wordt gebruikt. Pompoenen behoren tot dezelfde familie als komkommers en meloenen, waarvan we ook de vrucht gebruiken voor consumptie.
Teelt
Pompoen is een zeer oud gewas en dook in Midden- en Zuid-Amerika al op rond 8000 jaar voor Christus. Bij ons werd pompoen geïntroduceerd in de 16e eeuw en is vooral gekend in de winter. De wintersoorten zaai je in het voorjaar (april-mei) en rond september-oktober zijn de pompoenen volgroeid. Zomerpompoen wordt eerder geoogst, als de schil nog zacht en eetbaar is. De bekendste variant is de courgette (inderdaad, courgette is eigenlijk een soort pompoen!).
Soorten
Pompoenen zijn er in verschillende soorten, maten, kleuren en smaken. Elke soort is vaak nog eens onderverdeeld in verschillende rassen. Wij halen hieronder de bekendste soorten in België aan. Heb jij ze al allemaal geproefd?
- Reuzenpompoen
De reuzenpompoen is zoals de naam het aangeeft de grootste pompoensoort. Ze kunnen tot wel 1 meter breed worden en tot maar liefst 70 kg wegen! Er zijn verschillende rassen van de reuzenpompoen en het is ook de meest voorkomende soort in België
- Butternutpompoen (of flespompoen)
De butternutpompoen won de laatste jaren aan bekendheid omdat deze soort meer en meer voor gastronomische doeleinden gebruikt wordt. Dit is een kleinere pompoensoort en gemakkelijk herkenbaar door de flesachtige vorm. Het vruchtvlees is wat zoeter en smaakt licht naar boter. Ideaal voor soepen, puree en desserts.
- Spaghettipompoen
De spaghettipompoen is eveneens een kleinere pompoensoort en is afkomstig uit Japan. Ze dankt haar naam aan de spaghettiachtige draadjes die je verkrijgt als je het vruchtvlees uit elkaar haalt met een vork. Deze ‘pompoenspaghetti’ wordt vaak gebruikt als gezonder alternatief voor echte pasta. Maar je kan er gerust ook quiches of soep van maken.
- Hokkaido pompoen
De Hokkaido pompoen is ook afkomstig uit Japan en is een zeer smaakvolle pompoen. Deze soort heeft een zachte schil die je in sommige bereidingen zo kan mee-eten. Wij maken van deze pompoensoort graag cake, maar ook de Hokkaido-pompoensoep is heerlijk!
- Patisson pompoen
De Patisson pompoen is een kleine soort (de vruchten worden maar zo’n 20 cm breed) en herkenbaar door de gelobde, ruwe vorm. Ze worden zowel in de keuken als als decoratie gebruikt. De kleinsten zijn de lekkerste (wat overigens voor alle soorten geldt)!
- Sierpompoen
Afsluiten doen we met een gekende maar niet eetbare variant: de sierpompoen. Deze pompoen is een soort die enkel gebruikt wordt voor decoratieve doeleinden. Opgelet, want de vruchten van deze soortrassen zijn meestal giftig!
Schoonmaken en bewaren
Pompoenen moeten bij aankoop hard aanvoelen, zonder deukjes of schrammen, en moeten er wat dof uitzien. Je kan de meeste soorten tot zo’n 6 maanden bewaren in een donkere, goed geventileerde plaats. De stukjes vruchtvlees kan je ongeveer een week in de koelkast bewaren of veel langer in de diepvries. Pompoen snijden is vaak niet zo’n gemakkelijk karwij. Onze tip? Probeer de pompoen (als deze niet te groot is) eerst te garen. Daarna gaat het schillen en versnijden een stuk gemakkelijker! Als je niet eerst kan garen, kies dan voor een scherp en groot hak-of snijmes en een vaste ondergrond (leg bijvoorbeeld een natte keukenhanddoek onder je werkoppervlak).
Recepten
Hartig
- Lasagne van pompoen en lam
- Beignets van pompoen met gerookte forel
- Pompoensoep met gember en sinaasappel
Zoet
Sven van de njam!-redactie
