Ontdek de Jamaicaanse keuken

Foodie Winnie is gek op wereldse gerechten en exotische ingrediënten. Daarom deelt ze elke maand met ons de specialiteiten van één bepaalde keuken. Welke recepten zijn de moeite waard om eens uit te proberen? En welke ingrediënten dien je daarvoor op de kop te tikken? Deze maand ontdekken we samen met haar de Jamaicaanse keuken!

Jamaica mag dan een klein eiland zijn, het Caribische land herbergt een razend interessante keuken. Nooit echt mee kennis gemaakt, of geen idee wat je je bij Jamaicaanse kost moet voorstellen? Wij geven je een crash course. 

Jamaica: een lappendeken aan invloeden

Jamaica is een eiland in de Grote Antillen. Goed om te weten is dat hun eten niet te begrijpen valt zonder een blik op hun verleden. De slavernij mag dan wel een donkere periode in de geschiedenis zijn, in Jamaica zorgde de slavenstroom uit Centraal en West-Afrika voor zowel Afrikaanse kooktechnieken als Afrikaanse ingrediënten. 

Ook kolonisten uit respectievelijk Spanje en Groot-Brittannië drukten hun stempel op de inheemse kooktradities en hetzelfde geldt voor contractarbeiders uit China en India. Samengenomen maakte al die internationale bestuiving van Jamaica een lappendeken aan smaken. Heeft dat gezorgd voor een prikkelende keuken die terecht steeds meer de Europese interesse wekt? Absoluut. 

Typisch Jamaicaanse ingrediënten

Jamaica is warm, tropisch en vochtig. Niet alleen geeft het exotische groenten en fruit de kans om in ideale omstandigheden te groeien, de omliggende zee zorgt ook nog eens voor zeevruchten van de beste kwaliteit. Jamaicaanse chefs zijn dus behoorlijk gezegend met heel wat lekkers. Wij lichten er een aantal ingrediënten van uit.  

• Van bakbanaan tot zoete aardappel, yam en cassave: Jamaica kent heel wat soorten zetmeelrijke knollen. In het verleden vulden de koolhydraatbommen snel de magen van arbeiders, vandaag de dag spelen ze steevast en rol als (gefrituurd) bijgerecht bij vlees of vis.  
• Ackee: ackee (of aki) is een vrucht die West-Afrikaanse slaven meebrachten naar Jamaica. Het wordt gezien als de nationale vrucht van het land en zit niet ontoevallig in het ‘saltfish and ackee’, Jamaica’s nationale gerecht. Eet ze enkel wanneer de vrucht uit zichzelf is opengebarsten, als je zelf de schil kapotmaakt is het vruchtvlees giftig. Hier is de vrucht dan alleen duur en in blik te kopen: in Jamaica vallen de geelrode bollen in grote getale van de bomen. De smaak is vergelijkbaar met die van een superromige avocado. En over avocado’s gesproken: ook die groene kanjers vallen er maar voor het plukken. 
• Scotch Bonnet: als er één peper Jamaica schreeuwt dan is het wel Scotch Bonnet. De gele, lampionvormige pepers zijn flink pittig maar ook lichtzoet en fruitig. Ook de vergelijkbare Madame Jeanette is gangbaar. De twee zijn gelukkig gelukkig ook goed verkrijgbaar bij ons. 
• Ossenstaart (oxtail): in veel stoven en soepen wordt gegrepen naar ossenstaart. De in het spierweefsel aanwezige staartwervels geven een krachtige smaak af aan gerechten en zijn de ideale basis voor vleesbouillons. 
• Piment: pimentbessen zien eruit als grote, gladde zwarte peperkorrels en zijn gigantische smaakbommetjes. Geen wonder dat ze in het Engels ‘all spice’ worden genoemd: zowel tonen van nootmuskaat, kaneel, kruidnagel als peper vallen uit de smaak te herleiden.  
• Broodvrucht: ondanks de naam is broodvrucht (‘breadfruit’) een groente die heerlijk is om te roosteren of grillen op open vuur. De smaak heeft iets van een nootachtige aardappel.

Verder zijn ook ingrediënten als mais, mango, garnalen, rum en zoutevis gangbaar. En vergeet je glaasje rum of ginger beer niet!

Jerk: een prototypisch gerecht

Over naar Jamaicaanse gerechten. Ook met beperkte Jamaicaanse keukenkennis is de kans groot dat je ooit van jerk hebt gehoord; het is dan ook veruit Jamaica’s bekendste gerecht. Wat het is? Een smaakbom van een marinade die in het verleden hielp om vlees langer te consumeren. Toch is het van oorsprong een werkwoord: jerk komt van jerked of jerking: een manier om vlees lang en op lage temperatuur te bewaren tot het zó zacht is dat het van zichzelf uit elkaar valt. In Jamaica impliceert ‘Jerking something’ bovendien dat ingrediënten op houtskoolgrills in de buitenlucht bereid worden. 

Gebarbecuede en gemarineerde ingrediënten dus. Die marinade bevat naast Scotch bonnet, piment, knoflook en sjalot ook sojasaus: ingevoerd door Chinese contractarbeiders. Jerk chicken is hier ongetwijfeld het bekendste voorbeeld van maar kijk ook niet gek op van jerk lobster, jerk fish of jerk pork belly. Barbecues zijn alomtegenwoordig in het straatbeeld en dat betekent: eten is overal. 

Jamaicaanse gerechten: meer dan jerk alleen

Jerk is dus zeker een groot deel van de Jamaicaanse keuken maar er is nog veel meer. Andere bekende gerechten van het eiland zijn:

• Ackee & saltfish: met gezouten kabeljauw en aki (zie hierboven) bouwen Jamaicanen hun nationale gerecht. Gezouten kabeljauw wordt hiervoor gekookt en in dunne reepjes gescheurd. De van zichzelf al erg malse aki wordt er samen met andere aromaten aan toegevoegd. De malse mengeling krijgt vaak gezelschap van hardere ingrediënten als bakbanaan of gefrituurde broodjes. Een stevige maaltijd, maar toch ook gangbaar als ontbijt of brunch.   
• Soepen: van red pea soup tot maissoep en soep van kippenpoten: ondanks de hoge temperaturen deinzen Jamaicanen niet weg van een dampende kom geluk.  
• Mackerel rundown: makreel rundown (of ‘rundung’) is een aromatisch gerecht waarbij makreel samen met groeneten in een geurige kokossaus worden gestoofd. 
• Fritters: van bakkeljauwfritters tot maisfritters of bonenfritters: gefrituurde hoopjes beslag zijn populair als snack of als bijgerecht. Tussen de regels door lees je al dat Jamaicanen de frituurpannen niet schuwen. 
• Cassave bammy’s: bammy’s vallen het beste te omschrijven als platbrood van cassave. Het zachte, in olie gebakken brood laat zich goed in stukken scheuren en wordt vaak als bijgerecht bij vis- en vleesstoven geserveerd. 

Al bij al garandeert de Jamiacaanse keuken je prikkelend eten vol kleur, verse producten, salsa’s, barbecue-aroma’s en frisse toetsen van citrus. Wij willen door dit alles spontaan een vlucht naar Kingston boeken. Ga je mee?